گیریم هزینه مواد دندانی صفر درصد، ارزش خدمات دندانپزشکی چقدر است؟!
– هر دندانپزشکی که می‌گوید هزینه مواد مصرفی مورد استفاده‌اش بیشتر از ۱۰ درصد از تعرفه‌ای است که از بیمار دریافت می‌کند، با ماشین حسابش به وزارت بهداشت بیاید تا من این ۱۰ درصد را به او ثابت کنم!
اینها بخشی از گفته‌های دکتر ایرج حریرچی، قائم مقام وزیر بهداشت است که در گفتگو با خبرنگار بخش خبری بیست و سی بر زبان آورد. قائم مقام وزیر بهداشت معتقد است گرانی هزینه دندانپزشکی به بهانه گرانی مواد دندانپزشکی توجیه مناسبی نیست و پیشتر در گفتگو با رسانه‌ها تاکید کرده بود: مطالعات اقتصاد سنجی نشان می‌دهد که در دندانپزشکی حداکثر موادی که مصرف می‌شود ۱۰ تا ۱۲ درصد هزینه است و بقیه هزینه که گرفته می‌شود هزینه‌های جانبی و دستمزد پزشک است.
اختصاص بخشی از تعرفه خدمات دندانپزشکی به مواد دندانی، همیشه مورد این سؤال و ابهام بوده است که آیا دندان‌پزشک می‌تواند به بهانه استفاده از مواد گران‌تر، از بیمار تعرفه بالاتری دریافت کند یا وزنه این جزء نهان ارائه خدمت، آن قدرها هم سنگین نیست؟
اما آیا ادعای دکتر حریرچی صحیح است و چگونه می‌توان این ابهام را از بین برد و هزینه مواد دندانی مورداستفاده و سختی کار ارائه خدمات دندانپزشکی را واقعی کرد؟
دکتر بهزاد فرخ‌زاد، عضو کمیته تدوین تعرفه‌ها که با همکاری نظام پزشکی و شورای عالی بیمه تشکیل شده است، در پاسخ به این سؤال به خبرنگار نگین دندانپزشکی گفت: دندانپزشکی تنها رشته‌ای در حوزه علوم پزشکی نیست که در ارائه خدماتش از مواد و ابزارآلات استفاده می‌کند، اما تعیین تعرفه در این رشته از شکل تعیین تعرفه برای سایر رشته‌ها مانند جراحی خارج شده است و درواقع هزینه مواد مورد استفاده، جای هزینه‌ای که بیمار باید برای ارائه خدمت به دندان‌پزشک پرداخت کند را گرفته است.
او با اشاره به اینکه تمرکز بر قیمت مواد دندانی، نتیجه نوع نگاه غلط به شیوه تعرفه نویسی در دندانپزشکی است، ادامه داد: برای مثال در رشته جراحی، پزشک حق‌الزحمه خود را جداگانه دریافت می‌کند و هزینه اتاق عمل و تمام هزینه‌های ثابتی که در بیمارستان برای ارائه آن خدمت صرف می‌شود، از بیمار جداگانه دریافت می‌شود، اما در تعرفه نویسی دندانپزشکی در ایران، این دو بخش از یکدیگر تفکیک نشده‌اند و تمام تمرکز بر این است که تعرفه‌ها به میزان گران شدن مواد دندانی بالا بروند.
او در ادامه در توضیح روش صحیح تعرفه نویسی خدمات پزشکی اظهار داشت: در تدوین تمام تعرفه‌های پزشکی ۲ بخش داریم که یکی از آن‌ها جزو حرفه‌ای یا به‌عبارت‌دیگر، حق‌الزحمه خالص پزشک است که با توجه زمان و مهارت لازم برای ارائه خدمت، وخامت حال بیمار، خطراتی که انجام خدمت به بیمار تحمیل می‌کند، خطراتی که پزشک را از نظر پزشکی قانونی تهدید می‌کند و سختی خدمت در مقایسه با سایر خدمات تعیین می‌شود. جزو دیگر تعرفه هم جزو فنی است که شامل تمام هزینه‌های ثابت از جمله هزینه ملک، دستیار، مواد دندانی، امکانات زیربنایی مانند برق و آب و غیره است که باید به جزو حرفه‌ای اضافه شود و در دندانپزشکی، برای تعیین جزو فنی، میانگین قیمت مواد مصرفی در یک خدمت محاسبه و تعیین می‌شود.
چرا توجه به رفاه مردم در ایران بعد از بیمار شدنشان شروع می‌شود؟
دکتر فرخ‌زاد در بخش دیگری از سخنان خود، با گلایه از تعیین نرخ ۱۰ درصد برای افزایش همه تعرفه‌های پزشکی گفت: پیش گرفتن این رویه که رئیس سازمان نظام پزشکی هم به آن معترض است، در دندانپزشکی بسیار چالش‌زا خواهد بود، زیرا هنوز بسیاری از خدمات دندانپزشکی تعرفه ندارند و از طرف دیگر به‌جای اینکه تلاش کنیم هزینه سختی کار، تعهدات دندان‌پزشک و مسئولیت‌هایی که در قبال بیمار دارد را برای تعیین جزو حرفه‌ای تعرفه در نظر بگیریم، بر روی هزینه مواد دندانی تمرکز کرده‌ایم.
او در ادامه تأکید کرد: سؤال من از کسانی که دلیل پایین نگه داشتن تعرفه‌ها را تأمین رفاه مردم عنوان می‌کنند، این است که آیا کشورهای پیشرفته که بالاترین استانداردهای زندگی و همچنین بالاترین تعرفه‌های دندانپزشکی را دارند با مردم خود دشمن هستند؟ چرا دولت ما فراموش کرده است که مردم زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که بیمار هستند و زمانی بیمار می‌شوند که نتوانسته‌اند به‌خوبی تغذیه شوند و از سلامتی خود مراقبت کنند و در نهایت وقتی هم که به پزشک مراجعه می‌کنند باید از پوشش بیمه‌ای مناسب برخوردار بشوند، اما کسی به این زیرساخت‌ها توجهی نمی‌کند و توجه به رفاه مردم از مرحله آخر یعنی خدمات پزشکی و تعرفه‌های آن‌ها شروع می‌شود.
او در ادامه به نبود ملاک کلان برای تعیین ارزش نسبی خدمات به‌عنوان یکی از معضلات جامعه پزشکی اشاره کرد و گفت: در تمام دنیا برای ارائه همه خدمات ارزش نسبی وجود دارد و هرگز شخصی که شغل ساده‌تری دارد، برابر با پزشکی که مسئولیت بیشتری در قبال ارائه خدماتش دارد و برای انجام کار خود تبحر و تخصص بیشتری کسب کرده است حقوق دریافت نمی‌کند، اما ما در کشور خود از این معیارهای ارزش‌گذاری کلان بی‌بهره هستیم و درنتیجه خدمات پزشکی در جامعه از جایگاه واقعی خود برخوردار نیستند.
بهزاد فرخ‌زاد، در پایان با تأکید بر اینکه کمیته استانداردسازی و تدوین تعرفه دندانپزشکی، خواهان اعمال شیوه صحیح تعرفه‌نویسی برای خدمات دندانپزشکی است، اظهار داشت: تقاضای ما از مسئولین وزارت بهداشت، این است که ارزش واقعی خدماتی که دندان‌پزشک ارائه می‌دهد را فارغ از مواد دندانی مورد استفاده مشخص کنند تا بالاخره بتوان تعرفه‌های این رشته را به این طریق واقعی کرد.
